Co godzinę w Polsce ktoś słyszy diagnozę: nowotwór krwi, czyli białaczka. Dla wielu z tych osób jedynym sposobem na wyzdrowienie jest przeszczep szpiku kostnego. Drużyna Szpiku  działa z misją, aby znaleźć jak największą liczbę dawców szpiku. Przeszczep zdrowych komórek macierzystych od "genetycznego bliźniaka" to szansa na nowe życie dla pacjentów z białaczką i innymi nowotworami krwi. Zarejestrować może się każdy zdrowy człowiek w wieku od 18 do 55 lat, ważący minimum 50 kg (bez dużej nadwagi). Rejestracja zajmuje tylko chwilę i polega na przeprowadzeniu wstępnego wywiadu medycznego, wypełnieniu formularza z danymi osobowymi oraz pobraniu wymazu z błony śluzowej z wewnętrznej strony policzka. Na podstawie pobranej próbki zostaną określone cechy zgodności antygenowej. Jeśli okaże się, że kod genetyczny dawcy zgadza się z kodem genetycznym chorego, dochodzi do przeszczepu.

Wszystkie osoby , które czują potrzebę niesienia pomocy innym,  serdecznie zapraszamy do wstąpienia w szeregi szpikowców.

Osoba kontaktowa :   Marzena Jeziorowska - tel.+48 883 355 194

Najczęściej zadawane pytania:

1. Jakie są  metoda oddawania : są dwie metody pobrania szpiku, które zawsze wybiera dawca !!!!!!!

- Z talerza miednicowego przy pomocy igły, pobiera się około 1000ml szpiku (ilość zależy od wagi biorcy i dawcy, maksymalnie 25ml/kg dawcy). Zabieg trwa ok.1 godzinę i odbywa się w znieczuleniu ogólnym. Szpik w organizmie dawcy w ciągu kilkunastu dni regeneruje się. Dawca nie ma blizn, ran, ani śladów po wykonanym zabiegu.

- Leukafereza jest to po prostu separacja komórek z krwi obwodowej. Procedura ta jest mało inwazyjna i niebolesna, polega ona tylko na wkłuciu się do żył w okolicy zgięcia łokciowego za pomocą wenflonu, przez którego pobierana krew z jednej kończyny dalej płynie do separatora. Tam odseparowane są komórki krwiotwórcze, a nasza krew powraca z powrotem do żyły w drugiej kończynie górnej. Zabieg trwa od 180 do 240 min.

2. Kto ponosi koszty przeszczepu, transportu badań?

Wszelkie koszty ponosi Fundusz Zdrowia. Dawca nie ponosi żadnych kosztów.

3. Termin przeszczepu

Termin pobrania szpiku zawsze uzależniony jest od chorego, który musi zostać specjalnie przygotowany, zazwyczaj trwa to kilka miesięcy.

4. Czy dawca ponosi jakieś ryzyko?

Oddanie szpiku dla zdrowego dawcy nie wiąże się praktycznie z żadnym ryzykiem. To zabieg bezpieczny, bezbolesny i ratuje życie. A całkowita regeneracja szpiku dawcy następuje zwykle po 3-4 tygodniach.

5. Cy można poznać swojego brata bliźniaka genetycznego?

Tak, ale dopiero po roku. We wstępnej fazie dawca dowiaduje się, czy jest to Polak, kobieta, czy mężczyzna i w jakim wieku.

6. Czy po zgłoszeniu się do rejestru dawców można się wycofać?

Oczywiście ! Można to zrobić w każdej chwili nawet wtedy gdy zostanie się wytypowanym jako dawca. Należy jednak mieć świadomość, że na 10 dni przed planowanym zabiegiem pobrania materiału do przeszczepu, szpik pacjenta przygotowanego do zabiegu transplantacji jest niszczony       i jeśli nie dostanie szpiku pobranego od dawcy – UMRZE.

7. Gdzie odbywa się pobranie szpiku?

Pobranie odbywa się w najbliższym ośrodku przeszczepowym dawcy. Choć może zdarzyć się, że dawca musi dojechać do chorego, bo to właśnie stan chorego reguluje czas i miejsce.

8. Czy wystarczy raz oddać szpik?
Najczęściej wystarcza jednorazowe oddanie komórek krwiotwórczych, zdarza się jednak ,że  dawca jest proszony o powtórną donację dla tego samego pacjenta, jeżeli wyniki pierwszego przeszczepienia nie są satysfakcjonujące, może być też wezwany do oddania limfocytów, jeżeli zachodzi konieczność DLI (infuzji  limfocytów dawcy - Donor Lymphocyte Infusion) lub poproszony o oddanie płytek krwi.

9. Odbudowa szpiku
Komórki macierzyste szpiku wraz z krwią dostają się do kości biorcy, aby w jamach szpikowych odtworzyć szpik zniszczony przez chemo- lub radioterapię. Kolonizują jamy szpikowe tą samą drogą, którą pokonują w czasie rozwoju płodowego ok. 15 tyg. Ciąży.
Układ krwiotwórczy odbudowuje się w ciągu miesiąca, na odtworzenie układu odpornościowego potrzeba od 1-2 lat. Czasami nigdy do tego w pełni nie dochodzi. Muszą one ponownie nawiązać ze sobą współdziałanie, odtworzyć zerwane "więzi kooperacyjne". Jest to trudniejsze u biorców starszych, u których nie funkcjonuje już grasica - będąca dla limfocytów narządem "edukacyjnym", w którym uczą się one swych zadań. Trudniej też dochodzi do odbudowania odporności u biorców, którzy dostali szpik niezupełnie zgodny tkankowo. Limfocyty T, aby rozpoznać obce białko, muszą zakotwiczyć się" na powierzchni jednej z komórek organizmu, którego bronią - muszą więc dopasować się idealnie do własnego układu antygenów HLA. Jeśli układu nie uznają za swój - nie "dostrzegą wirusów czy bakterii atakujących komórki.

źródło: Drużyna Szpiku